واحد شعر و ادب تبیان زنجان-
از تركيب اركان گوناگون، بَحرهاى عروضى پديد مى آيند. مثلا هرگاه چهار فاعِلاتُن در يك مصراع جمع شوند، آن را بحر رَمَل مى نامند. همچنين هر مجموعه هجا در يك مصراع را با نامى مى خوانند، مثلا همان وزن را رَمَل مثمَّن سالم مى گويند. روشن است كه ادامه اين توضيحات براى كسانى مفيد است كه مى خواهند دانش عروض را به طور كامل فراگيرند، يعنى شاعران و مشتاقان شاعرى. نيز قواعد گسترده اى با عنوان اختيارات و ضرورت هاى شاعرى در دانش عروض وجود دارند كه به كار همان دسته مى آيند. با آن كه دانش عروض بسيار شيرين و سودمند است، گمان مى بريم كه نويسنده را همين مقدار آشنايى با موسيقى شعر كفايت مى كند.
همين جا تأكيد مىورزيم كه آنچه گفتيم تنها نمايى از عروض، آن هم به شيوه امروزى، بود تا آسان و راحت در ذهن نويسندگان و مشتاقان نويسندگى جا مى گيرد. عروض سنّتى، مباحث واصطلاحات مبسوط ديگرى دارد كه اكنون از آن در مى گذريم.
تجزيه و تركيب
از آن جا كه سخن ما در اين بخش در باب دانستنى هاى بايسته براى يك نويسنده است، خوب است به يك مبحث عملى فرعى نيز اشاره كنيم كه گهگاه در آزمون ها مورد پرسش قرار مى گيرد. چون مخاطبان اين نوشته در طيف هاى گوناگون جاى دارند و ممكن است با اين آزمون ها سرو كارى بيابند، روا دانستيم كه ما نيز به كوتاهى و همراه با چند نمونه عملى، اين مبحث را عرضه كنيم; مبحثى به نام "تجزيه و تركيب".
تجزيه يعنى بررسى نوع و ويژگى هاى فردى يكايك كلمات بدون عنايت به نقشى كه در جمله دارند. بنابراين، حتّى اگر يك كلمه را به تنهايى به ما عرضه كنند، مى توانيم آن را تجزيه كنيم.
تركيب يعنى تعيين نقش هر كلمه در جمله با توجّه به جايگاهى كه در آن دارد، بدون عنايت به نوع و ويژگى هاى فردى كلمه.
اكنون به هفت مثال عنايت ورزيد تا با دقّت كافى در آن ها، با تجزيه و تركيب به خوبى آشناشويد:
(1)
باد ابر را پراكنده ساخت.
جمله خبرى ساده
تجزيه
باد: اسم عام، مفرد، ساده، جامد، ذات، معرفه
ابر: اسم عام، مفرد، ساده، جامد، ذات، معرفه
را: حرف نشانه
پراكنده: صفت بيانى، مفعولى، مشتق
ساخت: فعل ماضى مطلق، سوم شخص مفرد، متعدّى،
معلوم
تركيب
فاعل(نهاد،مسنداليه)
مفعول
ــــــ
فعل
بر ساحل سخن ( شیوه ها و مهارتهای نویسندگی)
نویسنده: ، ابوالقاسم حسینی
منبع : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی
گردآوری :گروه ادبیات تبیان زنجان
http://www.tebyan-zn.ir/persian_literature.html
توجه : این مقاله توسط سیستم نرم افزاری واحد های وب سایت گردآوری شده است و تبیان زنجان ادعای مالکیت این محتوا را نداشته و صرفاً جهت ارتقای سواد عمومی منتشر گردیده است .تبیان زنجان یک وب سایت عمومی اطلاع رسانی میباشد. در صورتی که تولید کننده اصلی این محتوا میباشید و مایل نیستید در وب سایت تبیان زنجان این مطلب در دسترس عموم قرار گیرد لطفا از لینک ' ارسال گزارش ' زیر نسبت به ارسال درخواست خود اقدام فرمایید .
ارسال گزارش